Rijden met camper of caravan; welk rijbewijs heb je nodig?

24 januari, 2017 | Update: 17 april, 2024

De meeste kampeerders zijn in het bezit van een rijbewijs B, dat je ook nodig hebt om in een personenauto te rijden. Goed nieuws, want daarmee mag je in veel campers rijden en een lichte caravan vervoeren. Maar komt het gewicht van het kampeermiddel boven een bepaalde hoeveelheid kilo’s uit, dan heb je een aanvullend rijbewijs nodig. We leggen je in dit blog precies uit welk rijbewijs je nodig hebt voor welk kampeermiddel.

Een grote camper of zware caravan weegt nogal wat. Als bestuurder moet je het voertuig in alle verkeerssituaties natuurlijk veilig kunnen beheersen. En op een dikke boete zit ook niemand te wachten. Daarom zetten we de regels voor je op een rij zoals die gelden vanaf 2013. We maken daarbij een onderscheid tussen caravans of vouwwagens en campers.

De woordenlijst

In dit blog gebruiken we een aantal termen. We leggen ze graag aan je uit.

1. Het maximale trekgewicht: het gewicht dat jouw auto mag trekken. Je vindt dit gewicht op het kentekenbewijs van jouw auto. Kijk hierbij naar het geremd gewicht. Dit is het gewicht dat je mag trekken bij een aanhanger met remmen. Heb je een kentekencard? Dan wordt dit aangegeven als technisch maximum massa AHW (geremd).
2. Massa rijklaar: dit is de massa van het voertuig in rijklare (en onbeladen) toestand, inclusief koelvloeistof, smeermiddelen, brandstof (90% gevuld), reservewiel voor zover gemonteerd door de fabrikant, eventueel gereedschap en de bestuurder van 75 kilo. Dit staat ook op je kentekenbewijs.
3. Massa ledig gewicht: dat is het gewicht van het voertuig, zonder passagiers en lading. Op basis van dit gewicht wordt de hoogte van de wegenbelasting bepaald. Je neemt het massa rijklaar gewicht en trekt hier 100 kilo vanaf. Dat is een norm die door de overheid gehanteerd wordt.
4. Het maximale laadvermogen: het maximum aan gewicht van spullen (en mensen) dat mee mag nemen in jouw caravan of camper. Dit bereken je door de massa rijklaar van de toegestane maximale massa af te trekken.
5. Toegestane maximale massa: het maximum toegestane gewicht van jouw beladen aanhanger of caravan.

Welk rijbewijs heb je nodig voor een caravan of vouwwagen?

Een caravan of vouwwagen is in principe een soort aanhanger. Daarbij is de meest belangrijke vraag; hoeveel gewicht mag jouw auto trekken? Dat maximale trekgewicht van je auto staat vermeld op het kentekenbewijs. Je moet kijken naar het geremd gewicht. Als je caravan of vouwwagen zwaarder is dan dit getal, zit er niks anders op dan op zoek te gaan naar een andere auto of naar een lichtere caravan of vouwwagen. Blijft het gewicht van de caravan of vouwwagen onder dit gewicht, dan mag je er mee gaan rijden mits je het juiste rijbewijs bezit.

Mag de caravan zwaarder zijn dan de lege auto?

Voor 2013 gold voor rijbewijs B de regel dat de toegestane maximale massa van de caravan niet zwaarder mocht zijn dan het massa ledig gewicht van de auto. Tegenwoordig is dat niet meer zo.

Wil je weten welk rijbewijs je nodig hebt om jouw combinatie te besturen? Dit zijn de huidige regels:

• Met een rijbewijs B mag het gewicht van de caravan of vouwwagen niet boven de 750 kilo uitkomen. Dat is inclusief het laadvermogen, dus alle spullen die je meeneemt in je huis op wielen.
• Is de caravan of vouwwagen zwaarder dan 750 kilo? Dan mag je onder één voorwaarde ook nog met je rijbewijs B rijden. Die voorwaarde luidt dat de toegestane maximale massa van de totale combinatie (auto plus caravan of vouwwagen) niet meer dan 3.500 kilo* is. Of je caravan hierbij zwaarder is dan het massa ledig gewicht van jouw auto maakt niet uit. Houd je wel aan het maximale totaalgewicht van 3.500 kilo (binnenkort 4.250 kilo, hierover verderop meer) en het maximum trekgewicht van de auto.
• In andere gevallen heb je een BE of B+ rijbewijs nodig om met je caravan of vouwwagen op plaats van bestemming te komen. Voor B+ geldt dat jouw auto en caravan samen een totaalgewicht van 4.250 kilo mogen hebben. Zijn jouw auto en caravan zwaarder? Dan heb je rijbewijs BE of hoger nodig.
• Met een BE-rijbewijs mag je een caravan van maximaal 3.500 kilo trekken. Heb je jouw BE-rijbewijs voor 19 januari 2013 gehaald? Dan mag je een caravan trekken die meer dan 3.500 kilo weegt, zolang de maximale trekhaaklast niet wordt overschreden. Heb je jouw BE-rijbewijs na 19 januari 2013 gehaald? Dan heb je om een zwaardere caravan te mogen trekken meestal een rijbewijs C of hoger nodig. Ook hier geldt in beide gevallen dat dit binnenkort verhoogd wordt naar 4.250 kilo.

Nieuwe regelgeving: klasse-B-rijbewijs binnenkort tot 4.250 kilo

Zoals aangegeven mag je combinatie met een klasse-B-rijbewijs maximaal 3.500 kilo zijn. Het Europese Parlement is echter in februari 2024 akkoord gegaan met het voorstel dit te verhogen naar 4.250 kilo. Deze geplande wijziging heeft betrekking op alle campers, ambulances en speciale voertuigen, ongeacht hun aandrijving, en is bedoeld om vooral nieuwkomers het reizen per camper te vergemakkelijken. Het is nog niet bekend wanneer deze nieuwe regel van kracht wordt.

Caravans zwaarder dan 750 kilo

Je kunt caravans zwaarder dan 750 kilo herkennen aan het kenteken. Ze hebben een gele kentekenplaat met een zwarte rand, NL-teken en het EU-symbool, net als auto’s. Caravans onder de 750 kilo hebben geen eigen kenteken en gebruiken de witte kentekenplaat die bij de auto hoort. Je moet deze kentekenplaat zelf aanschaffen.

---

---

Welk rijbewijs heb je nodig voor het rijden met een camper?

Voor camperaars gelden net iets andere regels. Met rijbewijs B mag je achter het stuur kruipen van een camper waarvan de maximale toegestane massa niet boven de 3.500 kilo uitkomt. Dit is het ledig gewicht + het maximale laadvermogen bij elkaar opgeteld. Dit gaat verhoogd worden naar 4.250 kilo, alleen is het nog niet duidelijk wanneer.

Misschien vraag je je af wanneer je een groot rijbewijs nodig hebt om een camper te besturen. Voor zwaardere campers met een gewicht boven de 3.500 kilo, is sowieso een rijbewijs C1, C, D1 of D vereist, afhankelijk van het totale gewicht en het aantal personen dat je wilt kunnen vervoeren. Ook hier geldt dat het maximumgewicht gaat verhoogd worden naar 4.250 kilo.

Wil je met een groot gezelschap op pad? Campers of busjes met meer dan 8 zitplaatsen (jezelf niet meerekenen) mag je alleen rijden als je een busrijbewijs (D1 of D) hebt. Heeft jouw camper meer dan 16 zitplaatsen of is de camper langer dan 8 meter, dan is een rijbewijs D verplicht.

Tips

Caravan huren of kopen? Controleer eerst hoeveel gewicht je auto mag trekken. Dat is bepalend. Je kunt het heel eenvoudig bij het RDW opvragen.

Houd er rekening mee dat gasflessen, volle schoon- en/of vuilwatertanken, volle brandstoftank makkelijk voor zo’n 50 tot 80 kilo extra kunnen zorgen. En natuurlijk wil je ook nog je spullen meenemen en misschien nog wel een paar fietsen bijvoorbeeld. Voldoet je rijbewijs dan nog steeds en minstens zo belangrijke vraag; is het wel verantwoord?

Ga naar een speciale weegbrug als je wilt weten hoeveel kilo bagage je nog mee kunt nemen. Je weet dan wat het bruto gewicht is, inclusief o.a. het reservewiel en de kachel. Als je dat getal aftrekt van het maximaal toelaatbare gewicht zoals vermeld staat op het kentekenbewijs, dan weet je wat je aan kleren, eten, boeken en passagiers kunt meenemen.

Mag je met een rijbewijs B een camper besturen of een caravan achter de auto haken? Overschat dat dan niet. Het is echt wel anders rijden dan in een gewone auto. Zo is de remweg langer omdat je meer gewicht vervoert. En een soepel bochtje maken zonder stoepranden mee te pakken, is met een camper of caravan toch net wat lastiger dan met een gewone auto. Vooraf oefenen op een verlaten weg helpt enorm om straks op drukke plaatsen de verkeerssituatie goed in te schatten. Er bestaan ook rijvaardigheidstrainingen, speciaal voor het rijden met camper of caravan.

Wil je graag met een camper op vakantie, maar weet je niet zo goed waar je moet beginnen? Lees dan mijn blog met 4 vragen en antwoorden over jouw campervakantie. Natuurlijk hebben we ook tips voor kersverse kampeerders die een caravan willen huren. Lees dan het blog van Jeroen over het huren van een caravan.

Je vindt meer informatie over campers en caravans op ACSIFreeLife.nl. We wensen je alvast veel plezier!